có thể gây ra hàng loạt các biến chứng tim mạch nguy hiểm, chẳng hạn như bệnh mạch vành, tăng huyết áp, nhồi máu cơ tim,… và thậm chí đe dọa đến tính mạng. Việc chăm sóc bệnh nhân rối loạn lipid máu đúng cách sẽ giúp kiểm soát mức độ cholesterol trong máu và […] Có nhiều nguyên nhân gây ra rối loạn chuyển hóa lipid máu. Chúng có thể xuất phát từ thói quen tiêu cực của người bệnh, bệnh lý, thuốc hay do di truyền. Bệnh lý gây rối loạn lipid máu là những bệnh nội khoa: Đái tháo đường. Suy giáp. Béo phì. Hội chứng Cushing. Bệnh gan Lipanthyl Supra 160mg được cấp phép bởi Cục quản lý Dược – Bộ Y tế, được bào chế dưới dạng viên nén bao phim với công dụng điều trị tăng cholesterol máu hoặc tăng triglucerides máu đơn thuần hoặc phối hợp và điều trị tăng lipoprotein máu thứ phát. Dinh dưỡng rất quan trọng trong chăm sóc bệnh nhân rối loạn Lipid. Để đạt được các mục tiêu trên, người chăm sóc bệnh nhân rối loạn lipid máu cần lưu ý đảm bảo tuân thủ các nguyên tắc dinh dưỡng như sau: – Giảm năng lượng ăn vào trong ngày nhằm kiểm soát cân nặng Lập kế hoạch chăm sóc bệnh nhân thiếu máu mạn tính. Bệnh nhân cần được nghỉ ngơi, hạn chế vận động, nằm đầu thấp. Hỗ trợ bệnh nhân hoạt động bình thường vừa phải tránh gắng sức. Đảm bảo chế độ ăn đầy đủ. Vệ sinh hàng ngày. Thực hiện y lệnh: thuốc Dịch Vụ Hỗ Trợ Vay Tiền Nhanh 1s. Rối loạn chuyển hóa lipid máu là một bệnh lý nguy hiểm và có thể để lại nhiều biến chứng bệnh như viêm tụy, xơ vữa động mạch. Việc điều chỉnh chế độ dinh dưỡng khi bị rối loạn chuyển hóa lipid máu có vai trò quan trọng trong việc điều trị, đồng thời hạn chế một số biến chứng nguy hiểm có thể xảy ra với người bệnh. 1. Bệnh rối loạn chuyển hóa lipid máu là căn bệnh như thế nào? Lipid máu là một thành phần quan trọng trong cơ thể con người, chúng có vai trò giúp cơ thể phát triển bình thường, khỏe mạnh. Một số loại lipid máu bao gồm LDL, HDL và đó, rối loạn chuyển hóa lipid máu được định nghĩa khi có một hoặc có nhiều rối loạn sau tăng triglyceride máu, tăng cholesterol toàn phần trong máu, tăng LDL-cholesterol cholesrol xấu hoặc giảm HDL-cholesterol cholesterol tốt. Tuy nhiên, nếu rối loạn chuyển hóa lipid máu kéo dài có thể gây xơ vữa động mạch, hẹp mạch máu và là tác nhân chính gây ra các bệnh lý tim tế, rối loạn chuyển hóa lipid máu không có một biểu hiện bất thường nào, bệnh chỉ được phát hiện thông qua các xét nghiệm máu. Các triệu chứng của xơ vữa động mạch cũng diễn biến âm thầm nên người bệnh rất khó phát hiện. Xét nghiệm máu giúp phát hiện và chẩn đoán bệnh rối loạn chuyển hóa lipid máu Nguyên nhân chính gây ra rối loạn chuyển hóa lipid máu là do chế độ dinh dưỡng không phù hợp, có quá nhiều mỡ động vật, thức ăn chứa nhiều Cholesterol nội tạng động vật, trứng, bơ, sữa hoặc do chế độ ăn dư thừa năng lượng và sử dụng đồ uống có cồn, chất kích thích. Ngoài ra, rối loạn chuyển hóa lipid máu còn do yếu tố di truyền, hội chứng thận hư, suy giáp hoặc đái tháo vì thế, chế độ dinh dưỡng có vai trò quan trọng trong việc điều trị và ngăn ngừa các biến chứng của bệnh. Việc xây dựng chế độ dinh dưỡng khi bị rối loạn chuyển hóa lipid máu là việc làm cần thiết. Người mắc bệnh rối loạn chuyển hóa lipid máu cần tuân thủ các nguyên tắc sau đâyNgười bệnh cần giảm tổng năng lượng ăn trong thực đơn hàng ngày để từ đó giảm cân theo chỉ số khối cơ thể BMI nếu xuất hiện tình trạng thừa cân, béo phì. Trong một số trường hợp rối loạn chuyển hóa lipid thể nhẹ thì chỉ số cân nặng có thể giảm ổn định sau khi người bệnh áp dụng chế độ ăn giảm cân phù hợp. Theo đó, người bệnh nên giảm khẩu phần ăn từ từ, từng bước một và không nên vội vàng, trung bình mỗi tuần giảm khoảng 300Kcal so với khẩu phần ăn trước đó cho tới khi đạt được năng lượng tương ứng với mức chỉ số khối cơ thể BMI; Giảm lượng chất béo lipid theo chuẩn BMI Trong đó, chất béo chỉ nên chiếm từ 15 – 20% tổng năng lượng cung cấp cho cơ thể. Người bệnh nên hạn chế tiêu thụ chất béo bão hòa và thay vào đó nên ăn các chất béo không bão hòa;Trong khẩu phần ăn hàng ngày cần đảm bảo lượng protein chiếm khoảng 12 – 20% tổng năng lượng, khẩu phần ăn này bao gồm đạm động vật và đạm thực vật. Người bệnh có thể làm tăng lượng đạm protein bằng cách ăn thịt ít béo và các sản phẩm chế biến từ đậu nành vì nguồn thực phẩm này chứa nhiều estrogen thực vật và isoflavones có tác dụng giảm nồng độ cholesterol toàn phần, LDL-cholesterol và triglyceride trong cơ thể; Sử dụng đậu nành chứa nhiều estrogen thực vật và isoflavones tốt cho người bệnh Giảm lượng cholesterol trong khẩu phần ăn bằng cách không sử dụng các thực phẩm có nhiều cholesterol như phủ tạng động vật, da động vật, óc, lòng đỏ trứng và hải sản nhất là gạch cua, gạch tôm...Sử dụng ngũ cốc kết hợp với các loại khoai củ. Các loại thực phẩm này có thể chiếm khoảng 55-60% năng lượng trong khẩu phần ăn. Bệnh nhân rối loạn mỡ máu nên ăn gạo lứt để cung cấp thêm chất xơ để đào thải cholesterol nội sinh ra ngoài, đồng thời hạn chế lượng đường, mật trong đồ ăn, đồ uống hàng ra, trong chế độ dinh dưỡng cho người bị rối loạn chuyển hóa lipid máu không thể thiếu vitamin và khoáng chất. Vì thế người bệnh nên ăn nhiều rau, hoa quả, đồng thời sử dụng các thực phẩm giàu chất chống oxy hóa làm giảm nguy cơ mắc bệnh mạch vành như các nguồn thức ăn giàu vitamin E, beta-caroten, vitamin C, phần ăn cũng có thể chia thành nhiều bữa, mỗi bữa cách nhau khoảng 3 giờ và cần có đầy đủ 4 nhóm thực phẩm chính, nhưng giảm tối đa lượng chất béo, tăng lượng rau và trái cây ít ngọt. 3. Rối loạn chuyển hóa lipid máu ăn gì? Vì nguyên nhân chính gây ra rối loạn chuyển hóa lipid máu là do thực phẩm, chế độ dinh dưỡng nên ngoài việc sử dụng thuốc điều trị theo sự chỉ dẫn của các bác sĩ chuyên khoa thì bệnh nhân cần phải xây dựng chế độ dinh dưỡng khi bị rối loạn chuyển hóa lipid máu phù hợp theo đúng nguyên tắc kết hợp việc luyện tập thể dục thể thao thường đây là một số thực phẩm được khuyến cáo rối loạn chuyển hóa lipid máu ăn gì?Ngũ cốc chế biến thô bánh mì đen, gạo thô,...;Sữa không béo;Thịt nạc hoặc thịt gia cầm không da; Người rối loạn chuyển hóa lipid máu ăn thịt nạc Các loại hạt có dầu như lạc, hạt dẻ vừng, bí ngô,...Cá béo, ăn tối thiểu 2 lần/tuần;Dầu thực vật không bão hòa dầu hướng dương, dầu ô liu, dầu đậu nành,...;Tỏi Tỏi có tác dụng làm tăng HDL-Cholesterol, giảm cholesterol, triglyceride, LDL-Cholesterol máu và dự phòng bệnh xơ vữa động mạch, ngăn chặn quá trình hình thành cục máu đông. Tuy nhiên, nếu ăn quá nhiều tỏi có thể dẫn đến viêm mí mắt, viêm kết mạc, tổn thương niêm mạc dạ dày, dẫn đến bệnh viêm loét dạ dày. Do đó, bệnh nhân rối loạn lipid máu có tiền sử bệnh lý dạ dày và các chứng viêm ở mắt không nên dùng; Hành tây Hành tây có tác dụng giảm cholesterol trong máu, đồng thời cải thiện tình trạng xơ vữa động mạch;Đậu tương Có tác dụng làm cholesterol máu, đặc biệt là giảm nồng độ LDL-cholesterol. Đậu tương và các chế phẩm từ đậu tương rất tốt cho bệnh nhân rối loạn lipid máu;Dưa leo Dưa leo chứa rất nhiều chất xơ có tác dụng cải thiện tiêu hóa, tăng đào thải và giảm hấp thu cholesterol hiệu quả;Rong biển chứa nhiều iod và magie, có tác dụng ngăn ngừa hình thành mảng lắng đọng cholesterol thành Ớt có hàm lượng vitamin C cao, có tác dụng cải thiện vi tuần hoàn của cơ thể, làm giảm lượng cholesterol máu;Súp lơ Có hàm lượng chất xơ rất cao, giàu vitamin và khoáng chất, đặc biệt là flavonoid. Đây là một chất làm sạch lòng mạch, có khả năng tiêu trừ cholesterol lắng đọng trên thành mạch, ngăn chặn ngưng tập tiểu cầu, giảm nguy cơ mắc các bệnh lý tim mạch;Mướp đắng giàu vitamin B1, vitamin C và nhiều loại khoáng chất, giúp giảm mỡ máu và nâng cao sức đề kháng của cơ thể; Mướp đắng chứa nhiều vi chất tốt cho người bệnh rối loạn chuyển hóa lipid máu Mầm đậu xanh Mầm đậu xanh có chứa nhiều vitamin C, chất xơ,... các dưỡng chất này đều có lợi trong việc loại trừ chất thải trong cơ thể, làm giảm cholesterol máu, đồng thời làm giảm sự lắng đọng cholesterol ở thành động mạch;Cà rốt Cà rốt rất giàu beta-carotene và các loại vitamin, chất xơ, khoáng chất. Vì thế, cà rốt rất tốt cho người mắc bệnh mạch vành, giảm mỡ máu và hạ huyết áp;Các loại nấm Một số loại nấm như nấm hương, linh chi, mộc nhĩ có tác dụng làm giảm cholesterol và triglyceride máu;Ngoài các thực phẩm trên thì người bệnh nên tăng cường ăn các loại hoa quả như táo, kiwi và các loại quả chứa nhiều vitamin C như cam, quýt. 4. Bệnh nhân rối loạn mỡ máu nên kiêng ăn gì? Từ nguyên tắc trong chế độ dinh dưỡng khi bị rối loạn chuyển hóa lipid máu, bệnh nhân cần chú ý và hạn chế các thực phẩm sau đâyMỡ, nội tạng động vật, da, gạch cua, gạch tôm;Sữa béo nguyên kem, sữa đặc;Lòng đỏ trứng, phô mai, bơ...;Thịt gia cầm chưa loại bỏ da;Các loại bánh ngọt, bánh mặn làm từ lòng đỏ trứng và có chứa mỡ bão hòa;Hạn chế đường, mật, đồ ngọtĐồ ăn chế biến sẵn nhiều chất béo như phô mai, xúc xích, thịt nguội,...Dầu mỡ chứa nhiều chất béo bão hòa Người bệnh rối loạn mỡ máu cần hạn chế sử dụng đường ngọt Ngoài ra, người bệnh nên hạn chế các loại đồ ăn nhanh, đồ chiên rán nhiều dầu mỡ, mì ăn liền. Nên bỏ thuốc lá, hạn chế tối đa sử dụng rượu bia và các chất kích thích. Thường xuyên luyện tập thể dục thể thao để rèn luyện sức khỏe và duy trì cân nặng phù trường hợp việc điều chỉnh chế độ ăn uống và sinh hoạt không làm giảm lượng cholesterol máu, bệnh nhân cần sử dụng thuốc hạ cholesterol máu theo chỉ định của bác sĩ. Đặc biệt, mỗi người cần chú ý tới việc thăm khám sức khỏe định kỳ, kiểm tra mỡ máu nếu có nguy cơ cao mắc rối loạn lipid máu để phòng ngừa nguy cơ gặp phải những biến chứng khó viện Đa khoa Quốc tế Vinmec là địa chỉ thăm khám, điều trị và phòng ngừa các bệnh lý. Khi thực hiện quy trình thăm khám tại Vinmec, Quý khách hàng sẽ được đón tiếp và sử dụng cơ sở vật chất, hệ thống máy móc hiện đại đi kèm với các dịch vụ y tế hoàn hảo dưới sự chỉ dẫn, tư vấn của các bác sĩ giỏi, được đào tạo bài bản ở cả trong và ngoài biệt khi điều trị và thăm khám bệnh tại Vinmec, Quý khách hàng còn được đội ngũ y bác sĩ tư vấn về chế độ dinh dưỡng và duy trì lối sống để phòng ngừa và điều trị sao cho phù hợp với thể trạng hàng có thể trực tiếp đến hệ thống Y tế Vinmec trên toàn quốc để thăm khám hoặc liên hệ hotline tại đây để được hỗ trợ. Thế nào là mỡ máu có lợi - mỡ máu có hại và cách khắc phục XEM THÊM Tiêu chuẩn chẩn đoán rối loạn lipid máu Mỡ máu cao diễn biến âm thầm, xác định bằng 4 kết quả xét nghiệm sau Nên xét nghiệm kiểm tra cholesterol như thế nào? Chăm sóc bệnh nhân rối loạn lipid máu có vai trò quan trọng không kém các phương pháp điều trị. Khi được chăm sóc đúng cách thì tình trạng rối loạn lipid máu của người bệnh sẽ được cải thiện đáng kể đồng thời làm giảm nguy cơ mắc các biến chứng nguy hiểm như xơ vữa động mạch, nhồi máu cơ tim, đột quỵ… Fremo sẽ chia sẻ về cách chăm sóc người bệnh hiệu quả trong bài viết dưới đây. Mục lụcRối loạn lipid máu có nguy hiểm không?1. Xơ vữa động mạch2. Nhồi máu cơ tim3. Tai biến mạch máu não4. Một số biến chứng khácNên chăm sóc cho bệnh nhân rối loạn lipid máu như thế nào?1. Dinh dưỡng cho người rối loạn lipid máu2. Chế độ sinh hoạt3. Kiểm tra sức khỏe định kỳFREMO – Giải pháp hiệu quả cho người rối loạn lipid máu Rối loạn lipid máu là tình trạng rối loạn một hay nhiều chỉ số lipid máu. Cụ thể là nồng độ cholesterol toàn phần, LDL cholesterol hay triglyceride tăng cao hoặc nồng độ HDL – cholesterol trong máu giảm. Rối loạn lipid máu nếu không được điều trị kịp thời có thể dẫn đến một số biến chứng nguy hiểm sau 1. Xơ vữa động mạch Xơ vữa động mạch là biến chứng phổ biến nhất của rối loạn lipid máu. Khi cholesterol tăng cao, lượng dư thừa sẽ hình thành các mảng xơ vữa, tích tụ và bám vào thành mạch máu trong cơ thể. Lâu dần, mảng xơ vữa dày lên gây tắc, hẹp mạch máu. Mảng xơ vữa có thể bị vỡ ra và hình thành cục máu đông, ngăn chặn máu đến các cơ quan dẫn đến các biến chứng nguy hiểm hơn như các bệnh về tim mạch. 2. Nhồi máu cơ tim Nồng độ cholesterol tăng cao chiếm đến 56% nguyên nhân gây ra các bệnh về tim mạch, đặc biệt là nhồi máu cơ tim. Nhồi máu cơ tim xảy ra khi mạch vành bị xơ vữa làm giảm lưu lượng máu, cản trở cung cấp oxy cho cơ tim dẫn đến cơ tim hoại tử gây ra các cơn đau thắt ngực. Ngoài ra, cục máu đông do mảng xơ vữa bị vỡ ra di chuyển đến mạch vành gây tắc mạch cũng là nguyên nhân phổ biến gây ra biến chứng nhồi máu cơ tim. 3. Tai biến mạch máu não Tai biến mạch máu não còn được gọi là đột quỵ tương tự như nhồi máu cơ tim xảy ra do thiếu oxy đến não. Tình trạng này thường xảy ra khi động mạch cảnh bị xơ vữa, hình thành cục máu đông trong mạch máu não. Não không được cung cấp đủ oxy sẽ bị tổn thương vĩnh viễn, nếu không được xử lý kịp thời có thể dẫn đến tử vong. Theo thống kê, tại Việt Nam có tới 93% người tai biến mạch máu não có liên quan đến rối loạn lipid máu. Tai biến mạch máu não là một trong những biến chứng nguy hiểm của rối loạn lipid máu 4. Một số biến chứng khác Bên cạnh các triệu chứng trên, rối loạn lipid máu còn có thể gây ra một số biến chứng như cao huyết áp, gan nhiễm mỡ, bệnh động mạch ngoại biên gây khó khăn trong vận động, giảm sinh lý… ☛ Tham khảo thêm Tiêu chuẩn chẩn đoán rối loạn lipid máu Nên chăm sóc cho bệnh nhân rối loạn lipid máu như thế nào? Chăm sóc bao gồm xây dựng một chế độ dinh dưỡng, luyện tập thể dục thể thao phù hợp kết hợp với việc thăm khám định kỳ là yếu tố then chốt giúp người bị rối loạn lipid máu kiểm soát bệnh đồng thời ngăn chặn các biến chứng nguy hiểm có thể xảy ra. Chế độ chăm sóc cho bệnh nhân rối loạn lipid máu bao gồm 1. Dinh dưỡng cho người rối loạn lipid máu Hầu hết các trường hợp rối loạn lipid máu là do chế độ dinh dưỡng không lành mạnh ăn quá nhiều mỡ động vật, thực phẩm chứa nhiều cholesterol gan, lòng đỏ trứng gà…, tinh bột… Điều này làm tăng nồng độ cholesterol xấu LDL và giảm nồng độ cholesterol tốt HDL dẫn tới nguy cơ mắc rối loạn lipid máu. Chính vì vậy, chế độ dinh dưỡng hợp lý có ý nghĩa rất quan trọng trong việc cải thiện tình trạng rối loạn lipid máu cũng như phòng ngừa các biến chứng nghiêm trọng có thể xảy ra. Dưới đây là một số gợi ý tham khảo cho bạn về chế độ dinh dưỡng cho người rối loạn lipid máu Cách xây dựng chế độ dinh dưỡng Khi xây dựng chế độ dinh dưỡng việc kiểm soát năng lượng tiêu thụ hàng ngày là yếu tố quan trọng để phòng ngừa thừa cân và béo phì. Từ đó làm giảm các biến chứng của rối loạn lipid máu. Để có một chế độ ăn lành mạnh cho người rối loạn lipid máu bạn cần lưu ý một số điều sau Khẩu phần ăn chứa ít chất béo bão hòa để giảm lượng năng lượng tiêu thụ từ chất béo xuống < 35% tổng năng lượng, trong đó lượng chất béo bão hòa chiếm < 7% tổng năng lượng. Bởi chất béo bão hòa làm tăng mức cholesterol nhiều hơn các dạng chất béo khác. Hạn chế ăn các thực phẩm giàu cholesterol nhằm giảm lượng cholesterol tiêu thụ < 300mg/ngày có thể làm giảm mức cholesterol LDL. Những người có mức triglyceride cao cần tránh tiêu thụ một lượng lớn đường, thực phẩm giàu tinh bột khoai tây và gạo… Hạn chế các đồ uống ngọt như nước ép trái cây, soda… Giảm lượng muối < 5g/ngày để giảm nguy cơ mắc các biến chứng tim mạch nguy hiểm. Chế độ ăn giàu chất xơ hòa tan không chỉ giúp giảm hấp thu cholesterol từ thức ăn mà còn giúp thải trừ cholesterol nội sinh ra ngoài. Ngoài ra, chế độ ăn không thể thiếu các thành phần chất đạm chiếm 15 – 25% tổng năng lượng tiêu thụ, vitamin và khoáng chất… Cách chọn thực phẩm Hạn chế các thực phẩm giàu chất béo bão hòa mỡ động vật, lòng đỏ trứng, thịt mỡ, các sản phẩm từ sữa nguyên kem, hạt mắc ca, hạt điều và dừa… Nên sử dụng các loại chất béo không bão hòa omega-3 và omega-6 thường có trong dầu cá, cá thu, trứng cá, cá hồi, dầu ô liu, hạt lanh, đậu nành, hạt chia… giúp giảm mức độ triglyceride và cholesterol LDL trong máu. Sử dụng các loại thực phẩm tươi sống hoặc thực phẩm đông lạnh không ướp muối để giảm lượng muối trong khẩu phần ăn. Bơ thực vật được sản xuất từ ​​dầu thực vật không bão hòa, thường là một chất thay thế lành mạnh hơn cho bơ chứa nhiều chất béo bão hòa khoảng 60%. Bơ thực vật có chứa stanol hoặc sterol thực vật có thể giúp giảm mức cholesterol toàn phần và LDL. Cần chú ý tránh mua loại bơ thực vật chứa chất béo chuyển hóa vì nó làm tăng mức cholesterol LDL xấu và giảm mức cholesterol HDL tốt. Nên ăn nhiều rau, trái cây và ngũ cốc nguyên hạt tự nhiên ít chất béo và không chứa cholesterol. Đây chính là các loại thực phẩm giàu chất xơ hòa tan, có tác dụng liên kết chất béo trong ruột và giúp giảm nồng độ cholesterol trong máu. Những thực phẩm như vậy bao gồm yến mạch nguyên cám, bột yến mạch, đậu, đậu Hà Lan, gạo lứt, lúa mạch, cam, quýt, dâu tây, táo… Cách chế biến thức ăn Nên chế biến các món hấp, luộc, hầm thay thế các món xào, chiên có chứa nhiều dầu mỡ không tốt cho người rối loạn lipid máu Hạn chế các món nướng, quay, đồ ăn nhanh, thực phẩm chế biến sẵn vì chúng có chứa nhiều chất béo chuyển hóa làm tăng nồng độ cholesterol máu. Hạn chế sử dụng muối và các loại gia vị chứa nhiều muối như nước mắm, bột canh… khi nấu và tẩm ướp món ăn. Bạn có thể sử dụng các loại gia vị thảo mộc như quế, nghệ, gừng… để thay thế vị mặn làm cho món ăn hấp dẫn hơn. Chọn thực phẩm lành mạnh có vai trò quan trọng trong việc cải thiện rối loạn lipid máu 2. Chế độ sinh hoạt Bên cạnh việc xây dựng một chế độ dinh dưỡng hợp lý cần kết hợp các hoạt động thể dục, thể thao và chế độ sinh hoạt lành mạnh. Giảm cân Thừa cân, béo phì là 1 trong các nguyên nhân chính gây rối loạn lipid máu. Chính vì vậy, giảm cân đưa cân nặng về mức hợp lý giúp hỗ trợ điều trị rối loạn lipid máu một cách hiệu quả đồng thời cũng giúp ngăn ngừa các bệnh lý khác xảy ra. Hãy đặt mục tiêu giảm cân qua chế độ luyện tập và ăn uống để đảm bảo cân nặng ở mức phù hợp. Hoạt động thể chất thường xuyên có thể giúp giảm mức triglyceride, LDL cholesterol và tăng mức HDL cholesterol. Bạn nên lựa chọn hoạt động phù hợp với tình trạng sức khỏe của bản thân. Một số gợi ý cho bạn như đi bộ nhanh, chạy bộ, leo cầu thang, nhảy dây… Hãy cố gắng tập luyện ít nhất 30 phút mỗi ngày và 5 ngày mỗi tuần. Giảm stress, căng thẳng Khi căng thẳng cơ thể sẽ sản xuất nhiều LDL cholesterol và giảm sản xuất HDL cholesterol. Vì vậy, bạn hãy nghỉ ngơi, thư giãn bằng cách đọc sách, xem các chương trình giải trí, trò chuyện cùng người thân… để tinh thần luôn thoải mái, tránh mệt mỏi, căng thẳng. Bỏ thuốc lá trong thuốc lá có khoảng hơn 100 hoạt chất khiến cơ thể tăng sản xuất LDL cholesterol và giảm HDL cholesterol. Vậy nên, bạn hãy bỏ thuốc lá và tránh tiếp xúc với khói thuốc để không làm trầm trọng hơn tình trạng rối loạn lipid máu. Hạn chế rượu bia Việc lạm dụng rượu bia sẽ gây ra rất nhiều khó khăn trong việc kiểm soát các chỉ số lipid máu. Các chuyên gia y tế thường xuyên khuyến cáo nam giới không nên uống quá 2 ly và nữ giới không nên uống quá 1 ly mỗi ngày. Đặc biệt, nếu có mức độ triglyceride máu tăng cao thì bạn nên ngừng hẳn việc sử dụng rượu bia. 3. Kiểm tra sức khỏe định kỳ Kiểm tra sức khỏe định kỳ là rất cần thiết đối với người rối loạn lipid máu. Điều này sẽ giúp phát hiện sớm những dấu hiệu bất thường để có những phương hướng xử lý kịp thời cho người bệnh. Đối với người bệnh đang được điều trị bằng thuốc thường được yêu cầu làm xét nghiệm máu từ 2 đến 3 tháng sau khi bắt đầu điều trị để xác định xem mức lipid có giảm hay không. Khi mức lipid đã giảm đến mức độ cho phép, tần suất làm xét nghiệm máu sẽ là một hoặc hai lần một năm để đảm bảo sức khỏe ổn định nhất. Đối với những người khỏe mạnh, chưa có dấu hiệu rối loạn lipid máu rõ rệt bạn vẫn nên đi kiểm tra sức khỏe thường xuyên để đảm bảo sức khỏe ổn định. Tuổi từ 19 trở xuống Việc đi khám sàng lọc bắt đầu từ 9 đến 11 tuổi và nên được lặp lại sau mỗi 5 năm. Đặc biệt có thể thực hiện kiểm tra sớm nhất là 2 tuổi nếu tiền sử gia đình có cholesterol trong máu cao, đau tim hoặc đột quỵ. Tuổi từ 20 đến 65 Những người trẻ hơn nên được kiểm tra 5 năm một lần. Nam giới từ 45 đến 65 tuổi và phụ nữ từ 55 đến 65 tuổi nên được khám định kỳ từ 1 đến 2 năm một lần. Trên 65 tuổi Người lớn tuổi nên được khám định kỳ hàng năm. FREMO – Giải pháp hiệu quả cho người rối loạn lipid máu Hiện nay, tính an toàn và hiệu quả trong điều trị rối loạn lipid máu luôn được đặt lên hàng đầu. Với mong muốn đó, Viện Hàn lâm Khoa học & Công nghệ Việt Nam đã nghiên cứu và phát triển sản phẩm FREMO hỗ trợ điều trị rối loạn lipid máu hiệu quả có nguồn gốc hoàn toàn từ thiên nhiên. Chế phẩm phối hợp ba dược liệu bụp giấm, xạ đen và giảo cổ lam cho tác dụng giảm cholesterol 41,37%, triglyceride 41,63%, LDL 27,77%, làm tăng HDL 9,87% – điều này có ý nghĩa hết sức quan trọng trong việc dự phòng các vấn đề về tim mạch. Các công dụng chính của FREMO là Ức chế quá trình sinh tổng hợp lipid và tăng thải trừ lipid ra khỏi cơ thể. Từ đó giúp giảm cholesterol, triglyceride, LDL và tăng HDL, đưa các chỉ số mỡ máu này về ngưỡng an toàn. Giúp giảm mỡ trong gan, giảm tích tụ mỡ dư thừa hiệu quả. Ngăn quá trình hình thành mảng xơ vữa động mạch, phòng ngừa bệnh lý mạch vành, giảm nguy cơ tai biến và đột quỵ. FREMO cam kết hoàn lại 100% tiền nếu không cải thiện bất kỳ chỉ số mỡ máu nào sau 2 tháng sử dụng. BẤM VÀO ĐÂY để đặt giao FREMO tại nhà Tìm nhà thuốc có bán Fremo chính hãng của Viện Hàn lâm KH & CN Việt Nam TẠI ĐÂY Gọi ngay tới tổng đài miễn cước 1800 1591 hoặc kết nối Zalo 0339129576 để được Bùi Nguyên Kiểm và các dược sĩ chuyên môn tư vấn về tình trạng mỡ máu, gan nhiễm mỡ, bạn đang gặp phải. Tóm lại, chăm sóc bệnh nhân rối loạn lipid máu đúng cách sẽ góp phần rất lớn trong việc cải thiện tình trạng sức khỏe của người bệnh. Hy vọng bài viết này có thể giúp bạn hiểu rõ và có thể tự xây dựng được những cách chăm sóc người bệnh rối loạn lipid máu phù hợp và hiệu quả. Bạn có thể tham khảo thêm về chế độ dinh dưỡng cho người rối loạn lipid máu trong video dưới đây Nguồn tham khảo có thể gây ra hàng loạt các biến chứng tim mạch nguy hiểm, chẳng hạn như bệnh mạch vành, tăng huyết áp, nhồi máu cơ tim,… và thậm chí đe dọa đến tính mạng. Việc chăm sóc bệnh nhân rối loạn lipid máu đúng cách sẽ giúp kiểm soát mức độ cholesterol trong máu và ngăn ngừa được những biến chứng này. Vậy, người bệnh rối loạn lipid máu và người chăm sóc cần lưu ý những gì? Mời bạn cùng MedPlus tìm hiểu trong bài viết ngay sau đây nhé![elementor-template id="263870"] Nguyên nhân gây rối loạn lipid máu chủ yếu là do chế độ ăn uống mất cân bằng trong thời gian dài, làm tăng cholesterol xấu trong máu. Vì vậy, điều quan trọng nhất khi chăm sóc bệnh nhân rối loạn lipid máu chính là điều chỉnh chế độ ăn. Một số loại thức ăn mà người bệnh rối loạn lipid máu cần hạn chế bao gồm Mỡ và da động vật Thịt màu đỏ đậm như thịt bò, thịt cừu Sữa béo nguyên kem và các sản phẩm từ sữa chưa tách béo sữa chua, phô mai, bơ,… Lòng đỏ trứng Bơ thực vật Nội tạng động vật gồm gan, thận, óc, lá lách… Các loại đồ ăn chế biến sẵn nhiều chất béo chuyển hóa như xúc xích, thịt xông khói, mì ăn liền… Dầu thực vật nhiều chất béo bão hòa dầu dừa, dầu cọ, dầu hạnh nhân… Các món ăn chiên rán sẵn, đồ ăn nhanh như gà rán, khoai tây chiên, pizza… Các loại bánh ngọt, đồ uống ngọt chứa nhiều đường Thực phẩm chứa nhiều muối hay đồ hộp có lượng natri cao. Trong chế độ ăn cho người bệnh rối loạn lipid máu, các loại thực phẩm lành mạnh nên bổ sung bao gồm Rau xanh và trái cây Các loại ngũ cốc nguyên cám như bánh mì đen, gạo lứt Sữa tách béo Thịt nạc hoặc thịt gia cầm không da Các loại cá béo chứa nhiều omega 3 như cá hồi, cá trích, cá mòi… ít nhất 2 bữa mỗi tuần Các loại đậu, như đậu nành, đậu Hà Lan và các loại hạt Quả bơ, oliu Dầu thực vật không bão hòa như dầu oliu, dầu hướng dương, dầu đậu nành… Ăn nhiều tỏi hơn, tỏi giúp hạ cholesterol toàn phần. Chăm sóc bệnh nhân rối loạn lipid máu nên khuyến khích tập luyện thể dục Lười vận động cũng là một trong những nguyên nhân khiến mức độ cholesterol xấu trong máu tăng cao và các triệu chứng của bệnh rối loạn lipid máu thêm trầm trọng. Tập thể dục là phương pháp đơn giản, hiệu quả giúp đốt cháy mỡ thừa, hỗ trợ giảm cân, ổn định huyết áp, đường huyết và ngăn ngừa các biến chứng nguy hiểm do rối loạn lipid máu. Người bệnh nên cố gắng duy trì tập luyện ít nhất 30 phút mỗi ngày, ít nhất 5 ngày mỗi tuần. Bạn có thể lựa chọn bất kỳ bài tập yêu thích nào. Tuy nhiên, nếu đã có vấn đề về tim mạch, tiểu đường, thận,… thì nên hỏi ý kiến bác sĩ về cường độ cũng như thời gian tập luyện cho phù hợp. Dễ dàng nhất là đi bộ nhanh, không cần dụng cụ mà cực kỳ hiệu quả trong việc giảm mỡ, tăng cường sức khỏe tim mạch. Hỗ trợ người bệnh loại bỏ các thói quen xấu Người chăm sóc bệnh nhân rối loạn lipid máu nên khuyên và hỗ trợ người bệnh loại bỏ ngay những thói quen có hại sau đây Hút thuốc lá. Hút thuốc lá làm tăng tổn thương mạch máu và thần kinh, tăng nguy cơ xơ vữa động mạch, cao huyết áp, tiểu đường tuýp 2. Uống quá nhiều rượu. Rượu cũng có ảnh hưởng tiêu cực đến sức khỏe tổng thể. Hãy hạn chế rượu và các chất kích thích nói chung. Lười vận động. Tăng cường vận động sẽ giúp giảm cân, giảm mỡ bụng và duy trì chỉ số khối cơ thể BMI ở mức lý tưởng từ 19-23 với vòng bụng không quá 90 ở nam giới và 75 ở nữ giới. Với những bệnh nhân bị thừa cân, béo phì cần tiến hành giảm cân lành mạnh bằng cách giảm khẩu phần ăn hàng ngày và tập thể dục. Lối sống căng thẳng. Nghỉ ngơi hợp lý, luôn suy nghĩ tích cực, lạc quan sẽ góp phần rất lớn trong quá trình điều trị bệnh. Tự ý tăng liều hoặc bỏ uống thuốc. Quá trình điều trị và chăm sóc bệnh nhân rối loạn lipid máu cần kiên trì trong thời gian dài và tuân thủ theo chỉ định của bác sĩ. Người chăm sóc nên theo dõi việc dùng thuốc của bệnh nhân để tránh họn quên liều hay bỏ liều. Chăm sóc bệnh nhân rối loạn lipid máu nên lưu ý đến dấu hiệu của biến chứng Trong quá trình chăm sóc bệnh nhân rối loạn lipid máu, bạn cũng nên thường xuyên theo dõi sức khỏe người bệnh để kịp thời phát hiện các dấu hiệu của biến chứng nguy hiểm. Chẳng hạn như Nhồi máu cơ tim. Các triệu chứng bao gồm đau thắt ngực hoặc cảm giác khó chịu, bị đè nén ở vùng ngực kéo dài từ vài phút đến vài chục phút. Cơn đau đôi khi có thể lan ra cánh tay, lưng, cổ, hàm,… Một số người gặp thêm tình trạng khó thở, vã mồ hôi, buồn nôn, đau đầu, mệt mỏi… Tai biến mạch máu não đột quỵ. Các dấu hiệu bao gồm đột ngột tê hay yếu một bên mặt, tay hoặc chân, choáng váng, nói khó hoặc không hiểu lời người khác nói, đột ngột đau đầu dữ dội không rõ nguyên nhân. Nếu xuất hiện một trong các triệu chứng bất thường vừa đề cập ở trên hay bất kỳ dấu hiệu lạ nào thì hãy đưa người bệnh đến bệnh viện càng sớm càng tốt. Cuối cùng, luôn nhắc nhở người bệnh theo dõi chỉ số lipid máu thường xuyên, khoảng 6-8 tuần một lần. Đồng thời, thăm khám định kỳ theo lịch hẹn với bác sĩ để kịp thời phát hiện các biến chứng. Rối loạn lipid máu không còn là căn bệnh hiếm gặp và phải kiểm soát dài hạn để tránh biến chứng. Vì vậy, người chăm sóc bệnh nhân rối loạn lipid máu hãy cùng đồng hành với họ trong quá trình điều trị, thật kiên trì để luôn có cuộc sống khỏe mạnh. Cảm ơn bạn đã dành thời gian đọc bài viết này của chúng tôi. Đừng quên ghé thăm hàng ngày để cập nhật thêm những thông tin mới nhất bạn nhé. Bài viết này chỉ mang tính chất tham khảo, không thay thế cho việc chẩn đoán hoặc điều trị y khoa. Nguồn Is Rinsing Your Sinuses With Neti Pots Safe? Mời bạn đọc tham khảo thêm các bài viết mới nhất Cách rửa mũi cho người lớn để thông ngạt mũi 6 cách khắc phục khô cổ họng khi ngủ 5 nguyên nhân gây khô cổ họng khi ngủ Cập nhật cách chăm sóc bệnh nhân rối loạn lipid máu là yếu tố cực kỳ quan trọng. Ngày nay, nhiều người vẫn còn thiếu kiến thức về bệnh, khiến quá trình điều trị trở nên phức tạp. Vậy, đâu là những điều chỉnh đúng đắn và cần thực hiện đối với người bị rối loạn lipid máu. Nếu bạn đang quan tâm đến chủ đề này, đừng bỏ lỡ thông tin có trong bài viết sau! Theo thống kê mới nhất của Viện Dinh dưỡng Việt Nam, hơn 29% người Việt trưởng thành bị rối loạn lipid, tỷ lệ này ở dân thành thị còn lên tới 44,3%. Đây là một trong những tình trạng rối loạn chuyển hóa khá phổ biến và đang có xu hướng trẻ hóa. Rối loạn lipid máu là tình trạng bất thường của các chỉ số mỡ máu. Bình thường, lipid mỡ được gan sản xuất từ việc tổng hợp đường, đạm trong cơ thể 80% và nguồn thực phẩm tiêu thụ hàng ngày 20%. Lipid sau khi được gan sản sinh sẽ di chuyển theo máu đến các mô, tế bào để thực hiện nhiều chức năng quan trọng như Cung cấp năng lượng cho cơ thể, xây dựng nên tế bào, mô, sản sinh hormone,… Rối loạn lipid máu Gan; Mạch máu; Mô, tế bào được ví như 3 bình thông nhau chứa lipid. Nếu gan sản xuất quá nhiều hoặc quá trình tiêu thụ lipid tại mô, tế bào kém thì mỡ sẽ ứ trệ tại máu, gây rối loạn lipid máu. Biến chứng nguy hiểm của rối loạn lipid máu? Rối loạn lipid máu khiến nồng độ LDL-cholesterol tăng cao, kết hợp với các chất khác trong máu hình thành những mảng bám, tạo ra cục máu đông ngăn chặn máu tới các cơ quan trong cơ thể hoặc vỡ ra. Hiện tượng này sẽ gây ra những biến chứng nguy hiểm - Xơ vữa động mạch Xơ vữa động mạch là một trong những biến chứng thường gặp của mỡ máu cao chiếm khoảng 30%. Đây là hiện tượng xảy ra khi LDL-cholesterol một thành phần mỡ máu lắng đọng và bám vào thành động mạch, gây ra các mảng bám. Lâu dần, mảng bám dày lên và làm hẹp lòng mạch, khiến máu chảy qua khó khăn, từ đó gây biến chứng nguy hiểm khác. - Nhồi máu cơ tim Tỷ lệ người bị nhồi máu cơ tim do máu nhiễm mỡ tăng đột biến trong những năm gần đây, trung bình năm sau cao hơn năm trước 15 - 20%. Tình trạng này do mạch máu đến tim bị xơ vữa, tim không nhận đủ lượng máu cần thiết, khiến mô tim tổn thương, dẫn đến đau tim, nhồi máu cơ tim. - Đột quỵ Ở Việt Nam, có người mắc bệnh đột quỵ não mỗi năm và 50% trong số đó tử vong có liên quan trực tiếp đến bệnh mỡ máu cao. Đây là tình trạng nguy hiểm, xảy ra khi mạch máu đến não bị xơ vữa, hình thành cục máu đông chặn ngang mạch máu đến não, từ đó làm chết các tế bào não và gây đột quỵ. Học ngay cách chăm sóc bệnh nhân rối loạn lipid máu Đa số các trường hợp bị rối loạn lipid máu đều sở hữu lối sống thiếu lành mạnh. Vì vậy, ngoài việc sử dụng thuốc cần thực hiện chế độ ăn uống hợp lý, kết hợp luyện tập thể dục thường xuyên để tăng hiệu quả của quá trình điều trị. 1. Thực hiện chế độ ăn uống phù hợp Điều chỉnh chế độ ăn uống luôn là việc cần làm để điều trị rối loạn lipid máu. Những thay đổi liên quan đến chế độ ăn uống giúp kiểm soát nồng độ lipid máu bao gồm - Loại bỏ các thực phẩm như Bơ thực vật; Bắp rang bơ; Các loại bánh nướng, Cookie; Khoai tây chiên; Thịt xông khói; Thịt chế biến sẵn, mì gói, đồ hộp… - Tăng lượng chất xơ, đặc biệt là chất xơ hòa tan từ thực phẩm như Rau lá xanh; Các loại đậu; Hạt chia, hạt lanh; Khoai lang, bí đao; Quả mọng, táo, lê và các loại trái cây khác. - Tránh thực phẩm và đồ uống chứa đường và cồn như Soda, nước ngọt, các sản phẩm từ sữa ngọt,... - Bổ sung các loại cá như Cá hồi, cá ngừ, cá thu, cá trích,… vào khẩu phần ăn từ 2 - 4 lần/tuần để tăng lượng axit béo omega-3. - Điều chỉnh mức calo hợp lý giúp bạn duy trì chỉ số cơ thể lý tưởng dựa trên chiều cao và vóc dáng của bạn. 2. Tăng cường luyện tập thể dục Hoạt động thể chất là một trong những cách giúp giảm viêm, điều chỉnh hormone và mức cân nặng. Tập thể dục giúp làm giảm LDL-cholesterol, triglycerid. Một số nghiên cứu chỉ ra, nồng độ TG có thể giảm 30 % nếu bạn thường xuyên tập luyện thể dục. 3. Tích cực điều trị các vấn đề sức khỏe Điều trị rối loạn lipid máu bao gồm điều chỉnh các vấn đề sức khỏe tiềm ẩn, chẳng hạn như Huyết áp cao hoặc bệnh tiểu đường. Thay đổi lối sống được coi là bước đầu tiên để phục hồi mọi vấn đề sức khỏe. Các thay đổi có thể bao gồm Tập thể dục, thực hiện chế độ ăn uống lành mạnh, sử dụng các sản phẩm có nguồn gốc thảo dược. 4. Hạn chế sử dụng chất kích thích Bỏ hút thuốc, hạn chế rượu bia và các chất kích thích là điều kiện quan trọng để phòng ngừa và điều trị rối loạn lipid máu. Những thói quen này góp phần tích cực trong việc loại bỏ những vấn đề sức khỏe như Bệnh tiểu đường, các vấn đề về gan, thận,... - đây là những thủ phạm làm cho tình trạng rối loạn lipid máu trở nên phức tạp hơn. Xơ vữa động mạch có thể hình thành ở bất cứ mạch máu nào của cơ thể. Nếu mạch vành tim bị tổn thương thì sẽ gây ra bệnh động mạch vành. Nếu ở mạch cảnh đưa máu lên não, bệnh động mạch cảnh và đột quỵ sẽ xảy ra… Ngoài ra, xơ vữa động mạch do rối loạn lipid máu cũng có thể làm hạn chế dòng máu cung cấp máu nuôi dưỡng cho các cơ quan ở xa như chân hay bàn chân. Khi động mạch cung cấp máu đến chân bị tắc nghẽn sẽ dẫn đến bệnh động mạch ngoại vi. Bệnh gây cảm giác đau và tê chân, đặc biệt là khi đi bộ. Hơn thế nữa, khi mạch máu cung cấp máu cho chân bị tổn thương sẽ có thể dẫn đến viêm tắc động mạch chi, tăng khả năng nhiễm trùng ở chân và bàn chân, góp phần gây hoại tử chi. Nhồi máu cơ tim Như đã nói ở trên, biến chứng rối loạn lipid máu đầu tiên chính là gây xơ vữa động mạch. Khi các mảng xơ vữa này hình thành ở mạch vành tim và trở nên lớn hơn, hoặc xuất hiện cục máu đông sẽ gây tắc nghẽn lòng mạch hoàn toàn, làm ngừng dòng chảy của máu đến tim. Lúc này, một phần hoặc toàn bộ cơ tim đột ngột mất đi nguồn máu nuôi dưỡng, gây ra cơn nhồi máu cơ tim, thậm chí là đột tử nếu không được can thiệp kịp thời. Đột quỵ Rối loạn lipid máu gây ra xơ vữa động mạch tại mạch cảnh sẽ có nguy cơ tắc nghẽn mạch cảnh tương tự như với mạch vành. Khi dòng chảy của máu lên não bị nghẽn đột ngột sẽ dẫn đến đột quỵ. Cấp cứu không kịp, người bệnh phải đối diện với nhiều biến chứng nghiêm trọng như hôn mê, liệt nửa người và thậm chí là tử vong. Tăng nguy cơ mắc bệnh tiểu đường Bệnh tiểu đường tuýp 2 không hoàn toàn là một biến chứng rối loạn lipid máu nhưng cũng thuộc hội chứng chuyển hóa. Cụ thể là quá trình chuyển hóa các chất trong cơ thể đều liên quan mật thiết với nhau nên rối loạn mỡ máu kéo dài sẽ dễ dàng kéo theo rối loạn đường huyết và ngược lại. Bệnh tiểu đường có thể xảy ra sau hoặc trước cả khi bị rối loạn lipid máu. Đặc biệt, trong những trường hợp bệnh nhân rối loạn lipid máu có huyết áp cao, béo phì, mỡ bụng nhiều, lối sống thụ động kết hợp cũng sẽ làm tăng nguy cơ hình thành và tiến triển bệnh tiểu đường. Hầu hết các nghiên cứu cho thấy rằng rối loạn lipid máu ở bệnh nhân tiểu đường làm tăng nguy cơ tử vong do đột quỵ và bệnh lý tim mạch khác như xơ vữa mạch máu, nhồi máu cơ tim…. Viêm tụy Viêm tụy là một trong những biến chứng rối loạn lipid máu khá nguy hiểm. Nguyên nhân của biến chứng này là do hàm lượng triglyceride rất cao, gây phù nề tuyến tụy. Bệnh nhân sẽ có những triệu chứng như đau bụng, đi ngoài thường xuyên, sốt, nôn, thở nhanh, nhịp tim nhanh. Nếu trường hợp dịch tiêu hóa bị rò bên ngoài tuyến tụy, dẫn đến viêm tụy hoại tử xuất huyết thì có thể gây đe dọa đến tính mạng. Biến chứng rối loạn lipid máu Bệnh gan nhiễm mỡ Rối loạn lipid máu với hàm lượng triglyceride tăng cao cũng sẽ làm tăng nguy cơ mắc bệnh gan nhiễm mỡ. Theo thời gian, gan nhiễm mỡ sẽ tiến triển thành viêm gan, xơ gan và ung thư gan. Hiểu về biến chứng rối loạn lipid máu để biết cách phòng ngừa bệnh tiến triển Sau khi tìm hiểu, bạn cũng đã nhận thấy rằng đây là một căn bệnh tiến triển âm thầm nhưng gây ra hậu quả vô cùng nghiêm trọng, thậm chí đe dọa đến tính mạng nếu không được điều trị kịp thời. Muốn ngăn ngừa các biến chứng rối loạn lipid máu và kiểm soát bệnh hiệu quả, bạn nên thực hiện một số thay đổi lối sống sau đây Tập thể dục thường xuyên Duy trì một chế độ ăn uống cân bằng và lành mạnh, hạn chế các loại thực phẩm chứa nhiều chất béo xấu nguồn gốc động vật, thực phẩm chế biến sẵn đóng hộp hay dầu ăn tái chế; ăn nhạt. Bổ sung nhiều trái cây tươi và rau xanh, cá nước lạnh, ngũ cốc nguyên hạt, đậu các loại… Giảm cân nếu bị thừa cân, béo phì. Điều này được thực hiện thông qua chế độ ăn uống và tập luyện Bỏ hút thuốc lá Uống nhiều nước hơn và hạn chế bia rượu Tuân thủ việc dùng thuốc điều trị rối loạn lipid máu theo chỉ định của bác sĩ. Hãy chủ động thăm khám sức khỏe định kỳ và áp dụng một lối sống cùng chế độ ăn uống lành mạnh để phòng ngừa biến chứng rối loạn lipid máu càng sớm càng tốt.

chăm sóc bệnh nhân rối loạn lipid máu